Zonder dat we het wisten, hebben we de afgelopen jaren onze eigen problemen gemaakt. Al die lange rijen eikenbomen bijvoorbeeld. Het zijn snelwegen voor de eikenprocessierups. Luizen in de lindebomen, de buxusmot, de eikenprocessierups. Eentonigheid werkt plagen in de hand. Variatie zorgt voor een natuurlijk evenwicht. In Maasgouw willen we dat evenwicht in de natuur weer terug. 

Vroeger vonden we het belangrijk dat we efficiënt konden werken én dat alles er keurig netjes uit zag. Daar zijn we met z’n allen aan gewend geraakt. We vinden een keurig grasveld mooi. Vanuit een ecologische bril is dit geen net grasveld, maar een arme en vaak droge bodem, een gebrek aan biodiversiteit. Maar ook vervuiling en energieverspilling vanwege alle maaibeurten. Kruidenrijk grasland houdt het water beter vast. Dat zorgt voor gezondere bomen, voor vlinders en bijen, voor insecten die plagen helpen beheersen, waardoor we minder hoeven te spuiten. Daarom kiezen we in Maasgouw voor ecologisch waar het kan en aangeharkt waar het moet.

Schapenbegrazing

U bent ze vast al eens tegengekomen: de schaapsherder van landschapsbeheer De Wassum met de kudde van 160 Kempische heideschapen. Hun aanwezigheid levert niet alleen mooie plaatjes op, ze dragen ook bij aan het ecologisch beheer van het landschap.

De kudde draagt bij aan het ecologisch beheer van de heide, maar ook van bijvoorbeeld de bermen, dijken, wadi’s en taluds in de bebouwde kommen. Zo ontstaat een heel netwerk van ecologische beheerde terreinen. Natuurgebieden vormen samen met het openbaar groen van de gemeente een samenhangend netwerk van natuurgebieden. Er liggen ook verbindingen dwars door onze woonkernen. Gunstig voor tal van dieren zoals vlinders en bijen. Normaal maakt hij per jaar zo’n drie rondes langs verschillende plekken in Maasgouw en eindigt het seizoen eind september.

De resultaten van deze manier van beheer worden al echt zichtbaar. Een maaier maait alles af, schapen zijn selectief. In Linne is bijvoorbeeld de vogelmelk – een bolgewas – weer terug aan het komen. Ook de dagpauwoog – een vlinder – zie ik weer meer op plekken waar brandnetels nu een kans krijgen. De schapen vervoeren zaadjes in hun vacht en zorgen er zo voor dat ze verspreid worden. Hun keutels helpen hier ook bij. Die keutels zijn trouwens ook aantrekkelijk voor insecten, en vogels zijn weer dol op insecten. Zo helpen we de natuurlijke kringloop in stand te houden. 

Bermenbeheer

Bermen kunnen enorm bijdragen aan biodiversiteit. Maar dan is het wel belangrijk om niet alles in één keer te maaien. De eerste meter langs de wegen en fietspaden maaien we in het voorjaar (mei). Zo voorkomen we dat de vegetatie gaat overhangen. Alle greppels en taluds maaien we éénmaal in de zomer. Alle overige delen maaien we alleen één keer in de herfst. Zo blijven er altijd schuilplekken en voedsel aanwezig voor allerlei insecten en overige dieren. Op uitzichtplekken waar verkeersveiligheid in het gedrang zou kunnen komen, maaien we overigens vaker. Een deel van onze bermen wordt zelfs onder kleurkeur van de Vlinderstichting gemaaid.

Maaien: geen half werk

Kruidenrijke graslanden worden soms niet of voor de helft gemaaid. Bosjes, knotbomen en hagen worden niet allemaal tegelijk gesnoeid. Dat is géén half werk! Met deze aanpak zorgen we ervoor dat er altijd voldoende voedsel en schuilplekken voor insecten en vogels zijn.

Seizoensbeheer

Eikenprocessierups bestrijden (voorjaar)

Gemeente Maasgouw spuit al jaren met succes preventief tegen processierupsen. Toch kijken we elk jaar weer kritisch naar de aanpak. In het voorjaar van 2021 zijn we begonnen met een andere aanpak omdat we niet eeuwig door willen gaan met het spuiten van gif, ook al gaat het om biologische middelen. We gaan steeds minder spuiten. We schakelen over van “bestrijden” naar “beheersen” door de biodiversiteit te vergroten.

In onze natuurgebieden spuiten we al jaren niet meer. Hier onderdrukken natuurlijke vijanden hier de processierupsen. Daarom hebben we de laatste jaren fors ingezet op het vergroten van biodiversiteit op alle gemeentelijke eigendommen. Natuurlijke vijanden van de processierups zoals gaasvliegen, sluipwespen en lieveheersbeestjes profiteren hiervan. Ook helpen we vogels en vleermuizen door vogelkooitjes en vleermuiskasten op te hangen. 

Herfstbladeren opruimen (najaar)

Elke herfst vallen er bladeren. Waar het kan laten we ze liggen. Bladeren zijn namelijk voeding voor de bodem en schuilplaats voor veel dieren. Waar nodig plaatst de gemeente bladkorven.