In het Klimaatakkoord is afgesproken dat Nederland in 2050 'van het gas af gaat'. Landelijk willen we de CO2-uitstoot verminderen door over te stappen van aardgas op duurzame energie. De meeste huizen en bedrijven in Maasgouw maken nog gebruik van aardgas. Alle woningen van het aardgas afhalen wordt een enorme klus.

Wat doet de gemeente?

De gemeente heeft hiervoor de Transitievisie Warmte vastgesteld. Hierin beschrijven we hoe we Maasgouw afkoppelen van het gas. Maasgouw ziet met name mogelijkheden voor elektrische en hybride warmtepompen. Uit de Transitievisie blijkt 22% van de huizen geschikt voor een elektrische en 27% voor een hybride warmtepomp. Voor 43% van de woningen is eerst isoleren de verstandige stap. 

Waarom aardgasvrij?

Om aan internationale afspraken te voldoen heeft Nederland besloten dat alle woningen in 2050 aardgasvrij moeten zijn. Aardgas is namelijk een fossiele brandstof. Dat wil twee dingen zeggen: 

  1. het is een eindige grondstof (op = op);
  2. bij het gebruik van aardgas om energie op te wekken komt het broeikasgas CO2 vrij. Daarom willen we aardgas vervangen door een duurzaam alternatief. Een alternatief is duurzaam als het hernieuwbaar is. Denk aan windenergie: door energie uit windkracht te halen, gaat er geen grondstof verloren. De wind blijft net zo hard waaien. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld zonne-energie en aardwarmte.

De meeste huizen en bedrijven in Maasgouw worden nog verwarmd met behulp van aardgas. En de meeste mensen koken er ook nog op. Alle woningen van het aardgas afhalen wordt dus een enorm ingewikkelde klus. Gelukkig hoeven we dit niet van vandaag op morgen te doen. Maar om 2050 te halen,  moeten we nu wel aan de slag!

Wat kunt u zelf doen?

Er lopen programma’s om informatie, ondersteuning of financiering te ontvangen voor isolatie of een warmtepomp. Kijk ook eens op de website van Energiek Maasgouw(externe link) voor tips en ervaringen uit Maasgouw!

Hoe ziet het energiesysteem van de toekomst eruit?

Aardgas vervangen door een gelijkwaardig alternatief is echter zo makkelijk nog niet. Het meest vergelijkbaar met aardgas zou waterstof of groengas zijn. Groengas, dat wordt gemaakt van bijvoorbeeld gft-afval of mest, is erg schaars. En om waterstof duurzaam op te wekken (groene waterstof) is veel energie nodig: tot wel vijf keer zo veel als voor de elektrische warmtepomp. Bovendien zijn er andere sectoren, zoals de zware industrie en luchtvaart, die geen andere optie voor duurzame energie hebben dan waterstof of groengas. Zij zullen dus ‘voorrang’ gaan krijgen. Daarom is het niet realistisch dat groengas of waterstof ooit één op één aardgas zal vervangen om woningen te verwarmen.

Warmtenet

De overheid heeft daarom twee soorten oplossingen bestempeld als duurzaam én grootschalig toepasbaar. Aan de ene kant is er het warmtenet. Hier worden nieuwe leidingen voor aangelegd die warm water rondpompen dat centraal wordt verwarmd, niet meer in je eigen woning dus. Er zijn verschillende bronnen die een warmtenet kunnen verwarmen, denk aan een centrale warmtepomp, aardwarmte, aquathermie (warmte uit water) en restwarmte van fabrieken. Het grote probleem is dat de leidingen erg duur zijn. Een warmtenet is dus alleen zinvol als er veel woningen op een kleine oppervlakte staan, zoals in steden. In Sittard, Venlo en Rotterdam liggen bijvoorbeeld warmtenetten.

Warmtepomp

Aan de andere kant is er de warmtepomp. Qua techniek lijkt dit een beetje op een airco. Het haalt warmte uit de lucht of uit de bodem en gebruikt elektriciteit om dit op voldoende temperatuur te krijgen om de woning te verwarmen. Hiervoor moet je huis wel écht goed geïsoleerd zijn. Als dat niet zo is, kun je een hybride warmtepomp gebruiken: in die situatie kun je gebruik maken van aardgas, groengas of waterstof om bij te verwarmen. Isoleren is dan nog steeds verstandig maar minder noodzakelijk. Een hybride warmtepomp is ook vaak rendabel in aanschaf, zeker met de huidige stijgende gasprijzen.

Energietransitie: wat is het?

Energie is een veelbesproken thema. De uitstoot van fossiele brandstoffen is één van de belangrijkste oorzaken van onze klimaatverandering. Daarom moeten we overgaan naar 'groene energie'. Dit noemen we de energietransitie. 

De energietransitie gaat dus om de overgang naar een nieuw energiesysteem, waarin duurzame energiebronnen als wind en zon een belangrijke rol spelen. Het is de bedoeling dat fossiele brandstoffen die nu nog veel worden gebruikt, zoals gas en steenkolen, steeds minder worden gebruikt en uiteindelijk in 2050 niet meer nodig zijn. 

Wat gebeurt er nu al en wat gaan we doen?

In 2015 spraken 195 landen in Parijs met elkaar af om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad Celsius. Daarvoor moeten we de CO2-uitstoot sterk verminderen. Hiervoor hebben we lokale doelstellingen opgesteld om samen met onze inwoners en onze ondernemers naar toe te werken. Een van deze doelen is betaalbare en duurzame energie. Energie is op dit moment op alle niveaus, internationaal, nationaal en zeker ook gemeentelijk een belangrijk en zeer actueel thema. We bevinden ons in een energietransitie: de urgentie van anders omgaan met energie wordt erkend en er wordt nu vol op ingezet.

Regionale aanpak: Regionale Energiestrategie (RES)

Gemeente Maasgouw vormt samen met de andere veertien gemeenten in Noord- en Midden Limburg, Provincie Limburg, Waterschap Limburg en Enexis de RES-regio Noord- en Midden Limburg. Samen met inwoners, bedrijven, maatschappelijke organisaties en andere belanghebbenden maken we een Regionale Energie Strategie (RES).

Hierin onderzoeken we hoe we als regio:

  • Energie kunnen besparen zodat we minder op hoeven te wekken.
  • Duurzame elektriciteit kunnen opwekken.
  • Energie kunnen opslaan en transporteren.
  • Hoe we warmte verdelen.

Waarom een RES?

In 2019 heeft Nederland in het Klimaatakkoord afgesproken dat onze CO2-uitstoot in 2030 de helft lager moet zijn dan in 1990. En in 2050 zelfs 95% lager. Dertig RES-regio’s in Nederland maken ieder een RES waarin staat welke bijdrage de regio daaraan gaat leveren. Gemeente Maasgouw valt onder regio Noord- en Midden-Limburg.

Regionale en lokale afspraken

De RES komt niet in plaats van ons eigen lokale beleid. De afspraken die wij in onze gemeente hebben gemaakt worden meegenomen in de RES. De RES versnelt het proces van verduurzaming in onze regio. Dit doet de RES door in een grote verband te kijken naar complexe grensoverschrijdende vraagstukken en daarbij gemeentes te ondersteunen. We delen kennis en bouwen een sterk netwerk waaruit samenwerkingen voor nu en voor de toekomst ontstaan.

Meer weten? Bezoek de website:

RES Noord- en Midden-Limburg(externe link)