Het verhaal van Maasgouw bestaat uit een verzameling van belangrijke historische onderwerpen, personen, gebeurtenissen, objecten en archeologische vondsten. Samen vormen zij een canon van de geschiedenis van gemeente Maasgouw.

Verhaal 4: Wessem - poort van de Maasgouw 

Heeft u zich al eens afgevraagd waar de naam ‘Maasgouw’ vandaan komt? Dat zit zo: tijdens een groot deel van de vroege middeleeuwen (die duurden van het jaar 500 tot aan het jaar 1000) werd Noordwest-Europa bestuurd door de Franken. De bekendste Frank is keizer Karel de Grote. Om het Frankische Rijk te kunnen besturen werd het opgedeeld in ‘gouwen’ (nu zouden we waarschijnlijk ‘provincies’ zeggen). Eén van die gouwen was de Maasgouw, die in grote lijnen samenviel met het huidige Nederlands- en Belgisch-Limburg. 

Vikingzwaard
Foto: Centre Céramique

Recent is duidelijk geworden dat Wessem een plek van belang was in die tijd. Wessem is ook de oudste kern van Maasgouw. Net als nu was Wessem in die tijd een havenplaats, een zogenaamde portus. Hier meerden schepen aan om tol te betalen voor de handelswaar die ze over de Maas vervoerden. Ook werden er in Wessem munten geslagen en stond er voor het jaar 1000 al een kerkje. Allemaal aanwijzingen dat Wessem in die tijd een plek van belang was.

In de jaren ’70 van de vorige eeuw werd tijdens baggerwerkzaamheden in de Maas bij Wessem een aansprekende vondst gedaan die ook zeer goed past in dit verhaal: een rijk versierd Vikingzwaard. Van wie dit zwaard is geweest en hoe het in de Maas terecht is gekomen weten we niet, maar dat het bij Wessem is opgevist zal geen toeval zijn. 

Verhaal 5: Kernen en kerken

Alle kernen van Maasgouw hebben een geschiedenis die ver teruggaat in de tijd. Voor zover nu bekend zijn ze allemaal ontstaan tussen de jaren 1.000 en 1.250 (alleen Wessem is zelfs nog iets ouder). Die periode staat bekend als de tijd van de grote ontginningen. Een groeiende bevolking zorgde toen voor het ontstaan van nieuwe dorpen en het in cultuur brengen van grote lappen onbebouwde grond.

Ook de parochies zijn in die tijd ontstaan, evenals de patronages van de kerken: Sint-Martinus in Beegden en Linne, Sint-Stephanus in Heel en Stevensweert, Sint-Gertudis in Maasbracht, Sint-Michaël in Thorn en Sint-Medardus in Wessem. In een aantal gevallen werden deze beschermheiligen ook de beschermheiligen van de plaatselijke schutterijen.

Sinds 1 januari 2007 zijn de kernen verenigd in gemeente Maasgouw.